Met nog ruim 24 uur te gaan tot de cruciale top van Europese regeringsleiders over Griekenland, is er volop overleg tussen de Griekse regering en de Europese Commissie in Brussel. Komen de Grieken nog over de brug met iets nieuws?
Maandagavond komen de Europese regeringsleiders bijeen voor een gesprek over de slepende zaak die de eurozone al maanden in z’n greep heeft: het uitkeren van oude noodsteun aan Griekenland – dan wel het opzetten van een nieuwe steunpakket – in ruil voor bezuinigingen en hervormingen.
Het echte werk om tot een overeenkomst te komen moet eigenlijk vóór die bijeenkomst al gedaan zijn, want de andere Europese leiders kunnen tijdens de vergadering niet zelf een rondje koehandelen met de Griekse premier Alexis Tsipras. De Europese Raad kan slechts vaststellen dat er “een akkoord is of, dat kan gebeuren, geen akkoord”, waarschuwde de Franse president Hollande afgelopen vrijdag.
Werken aan akkoord op het nippertje
Dit weekend wordt er koortsachtig gewerkt om toch een akkoord op het laatste moment te forceren. Afgelopen zaterdag heeft voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie telefonisch gesproken met de Griekse premier Tsipras en in de loop van zondag hebben ze weer contact, zo meldt Der Spiegel om zijn site, op basis van Europese bronnen.
De hoop is dat Tsipras zondagmiddag toch nog met iets nieuws komt. Een technisch uitgewerkt voorstel zou dan bij de vergadering van de ministers van Financiën van de eurogroep, die voor 12 uur maandagmiddag staat gepland, behandeld kunnen worden.
Grieks begrotingsoverschot: geloofwaardige invulling
Belangrijkste struikelblok voor de korte termijn vormt de invulling van het doel om Griekenland dit jaar een begrotingsoverschot exclusief rentebetalingen te laten halen van 1 procent van het nationaal inkomen. Over de hoogte van dit doel zijn Griekenland en zijn schuldeisers het wel eens, maar niet over de invulling.
De andere eurolanden en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) hebben een voorstel gedaan waarbij Griekenland de btw verhoogt én ingrepen doet in het pensioenstelstel. Dat laatste weigert de linkse Syriza-regering categorisch.
Alternatieve voorstellen van de Griekse regering zijn tot nog toe als volstrekt ongeloofwaardig afgewezen door zowel het IMF als de andere eurolanden.
Griekse staatsschuld
Griekenland heeft op zijn beurt steeds geëist dat het kwijtschelden van een deel van de staatsschuld, die op ongeveer 180 procent van het nationaal inkomen ligt, wordt meegenomen in een deal. Voor de schuldeisers is dat formeel onbespreekbaar. Dat wil zeggen: in deze onderhandelingsronde.
Er lijkt op termijn wel bereidheid te bestaan om te praten over verdere schuldreductie, maar die troefkaart wil geen van de andere eurolanden weggeven, vóórdat de Griekse regering zich zwart op wit heeft gecommiteerd aan pijnlijke maatregelen die de overheidsfinanciën in balans houden.
De onderhandelingen concentreren zich op een akkoord dat Griekenland in staat moet stellen op de korte termijn twee grote aflossingshobbels te nemen: een schuldaflossing van 1,5 miljard euro per 30 juni aan het IMF en twee aflossingen aan de Europese Centrale Bank in respectievelijk juli en augustus van bij elkaar ruim 6 miljard euro.
Lange termijn: concurrentiekracht Grieks bedrijfsleven
Los van de discussie over de staatsbegroting en de hoogte van de staatsschuld wijzen steeds meer economen erop dat het versterken van de Griekse concurrentiekracht en daarmee de economische groei een reeks aanvullende maatregelen vergt; maatregelen waar noch het IMF noch de Griekse politiek tot nog toe voldoende werk van hebben gemaakt: het wegnemen van administratieve obstakels die zakendoen in Griekenland erg moeizaam maken.
Lees ook het artikel: Dit moet Griekenland doen om de economie te redden, ook zonder euro.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl